Bulutlar, su buharının toz gibi küçük parçacıklara tutunarak sıvı su damlacıkları ya da buz kristallerine dönüşmesiyle oluşuyor. Yeni araştırmada, mikroplastik parçacıklarının da bu etkiye sahip olduğu ve normalde bulutların oluşmayacağı sıcaklık koşullarında dahi bulutların meydana gelmesine neden olduğu gözlemlendi. Mikroplastikler sayesinde buz kristalleri, içinde mikroplastik olmayan damlacıklara kıyasla 5-10 derece daha sıcaklıkta oluşabiliyor.
KRİTİK ÖNEME SAHİP
Bu süreç, atmosferde bulutların oluşumu açısından kritik öneme sahip olan çekirdeklenme ile gerçekleşiyor. Çekirdeklenme, farklı parçacıkların sıvı suyla temas ettiğinde buz oluşturması anlamına gelir. Genellikle orta ve üst atmosferde toprak kaynaklı tozlar ya da polen gibi biyolojik parçacıklar üzerinde buz kristalleri oluşur.
Mikroplastikler, çapları 5 milimetreden küçük olan minik parçacıklardır ve rüzgar aracılığıyla kolayca taşınabilirler. Bilim insanları, bu parçacıkları Everest Dağı’nın zirvesinde, Antarktika’nın derin denizlerinde ve taze kar örneklerinde bile bulmuş durumda.
YAĞMUR VE KAR YAĞIŞINI TETİKLEYEBİLİR
Livescience’ta yer alan habere göre; buz, bulutlardaki nemi çekerek yağmur ya da kar şeklinde yağışa neden olur. Eğer buz oluşmazsa, bulutlar buharlaşıp kaybolabilir. Mikroplastiklerin, bulutlardaki buz kristali miktarını artırarak yağmur ve kar gibi yağışları tetikleyebileceği düşünülüyor.
Ayrıca bulutlar, Dünya yüzeyine gelen güneş ışığını yansıtarak soğutma etkisi yaratır ve yerden yayılan radyasyonun bir kısmını emerek ısıtma etkisi yapar. Bulutların içerdiği sıvı su damlacıkları ile buz parçacıkları oranı, Dünya’nın enerji dengesi üzerinde belirleyici bir rol oynar. Mikroplastiklerin bulutlardaki buz oranını artırması, bu dengeyi değiştirebilir.
DÖRT PLASTİK TEST EDİLDİ
Çalışmada, atmosferde yaygın olarak bulunan dört tür plastik test edildi. Bu mikroplastikler; düşük yoğunluklu polietilen, polipropilen, polivinil klorür ve polietilen tereftalat oldu. Mikroplastikler küçük su damlacıklarına asılarak donma sıcaklıkları gözlemlendi. Çoğu plastik için, damlacıkların yüzde 50’si -22°C’ye kadar soğuduğunda donma gerçekleşti.
Yine de mikroplastiklerin atmosferin hangi katmanlarında ve hangi konsantrasyonlarda bulunduğu hala bilinmiyor. Gelecekteki araştırmalar, bulut oluşumuna etkilerini tam olarak anlayabilmek için mikroplastiklerin diğer çekirdeklenme parçacıklarıyla karşılaştırılmasını hedefliyor. Ayrıca, araştırmacılar katkı maddesi içeren plastiklerle de çalışmayı planlıyor.