Bekir Ağırdır’ın son 20 yıldaki ideolojik pozisyonları ve gündelik yaşam pratiklerindeki değişimleri incelediği çalışmasını okudum. 7 yeni kategori saptıyor:
1- YENİ ORTA SINIF
8 milyon kişi. Genç ve orta yaşlılardan oluşuyor. % 23.9’u gelir dağılımında en alt % 25’te. % 48.6’sı gelecekten umutlu. % 24.6’sı Atatürkçü, % 11.2’si İslamcı. % 50.1’i “Erdoğan’a oy veririm” diyor. % 47.4 oranında şehirde büyümüş.
2- METROPOLÜN KARAMSAR GENÇLERİ
9 milyon kişi. Gençlerin yoğun olduğu ve kadın oranının fazla olduğu bir küme. % 36’sı en üst % 25’lik gelir diliminde. Atatürkçülerin oranı % 57. İslamcılar % 3.7, “Erdoğan’ı destekliyorum” diyenlerin oranı yüzde 10.7. % 35.7 oranında şehirde büyümüşler.
3- KENTLİ DİJİTALLER
11 milyon kişi. Genç ve orta yaşlılar. % 33.8’i en üst % 25’lik gelir grubunda. % 34’ü geleceğe umutla bakıyor. Atatürkçü ve milliyetçi eğilimleri yüksek. “Erdoğan’a oy veririm” diyenlerin oranı % 37.5. % 37.4 oranında şehirde büyümüşler.
4- KENTLİ GELENEKSELCİLER
12 milyon kişi. Orta yaş grubunun yoğun, erkek oranının da fazla olduğu bir küme. % 26.6’sı en alt % 25’lik gelir diliminde. % 43.4’ü Türkiye’nin geleceğine dair kararsız. % 36.2’si Atatürkçü. % 31.5’i milliyetçi. “Erdoğan’a oy veririm” diyenler % 29.4. % 34.7 oranında ilçede büyümüşler.
5- KIRILGAN ORTA YAŞ
7 milyon kişi. Orta yaş grubu ağırlıkta, erkek oranı yüksek bir küme. % 34.7’si en alt % 25’lik gelir diliminde. Sadece % 3.3’ü Türkiye’de hayat şartlarının daha iyi olacağına inanıyor. Atatürkçü ve milliyetçi değerlere sahip olanların oranı yüksek, İslamcı değerlere sahip olanlar ortalama altı. Erdoğan’a destek ise % 15.3. % 31.2’si şehirde büyümüş.
6- MUTSUZ YOKSUNLAR
11 milyon kişi. Yaşlı ve emeklilerin ağırlıkta olduğu bir küme. % 40.6’sı en alt % 25 gelir diliminde. “Atatürkçü” kimliği % 36.5, “İslamcı” kimlik ise % 15.1’le öne çıkıyor. Erdoğan’a toplam destek % 30.8. % 36.4 oranında ilçede büyümüşler.
7- TAŞRALI MUHAFAZAKÂRLAR
6 milyon kişi. Yaş ortalaması yüksek; emekliler ve ev kadınları ağırlıkta. % 31.8’i en alt % 25’lik gelir diliminde. Ekonomik olarak zorlanan bir grup. % 43.4’ü geleceğe olumlu bakıyor. “İslamcı” kimliği % 29.1 ile öne çıkıyor, “Atatürkçü” kimliğin oranı % 10.6. “Muhafazakâr” kimlik (% 64.9) ve “Türk Milliyetçisi” kimlik (% 49.1) bu kümede güçlü. Dini ve milli değerlere sıkı bağlı. Erdoğan’a toplam destek % 71.1. % 38.9 oranında ilçede büyümüşler.
Değerli bir çalışma. Dikkatimi çekense Atatürkçülüğün sınıfsal bir tercih olarak öne çıkması.
Tıpkı ABD’de son dönemde çok tartışılan ancak Türkiye’de yeterince önemsenmeyen voke kültürü gibi, Atatürkçülük de toplumun geri kalanından kendini izole etmek, ayrıcalıklı hissetmek isteyenlerin rağbet ettiği seküler bir dine dönüşmüş durumda.
Türkiye’deki sınıfsal ayrımın para, mal mülk üzerinden şekillenmediğini artık görmeli ve eski dünyanın kalıplarıyla bugünü okumaktan vazgeçmeliyiz.
Geleceği böyle göremeyiz.
***
BEN O GÖZLERDE NEFRET GÖREMİYORUM
Kara Harp Okulu tartışmasının baş aktörü Teğmen Ebru Eroğlu’nun fotoğrafı üzerinden “Nefret gözlerinden okunuyor” yorumları yapılıyor.
O fotoğrafa bakınca nefret göremiyorum. Eroğlu’nun gözlerinde okuduğum, 5 yıl boyunca 1000 tane erkeğin içinde mücadele etmiş çelimsiz bir kız çocuğun sert görünme kaygısı. Konuşmasını, mimiklerini erkeğe benzetme çabası.
Eroğlu’nun başını çektiği kılıç kalkan performansını değerlendirirken empati yoksunu aşırı yorumlar hata yapmamıza neden olabilir.
***
BİZ KURTULDUK, ŞİMDİ FETÖ’YE KUCAK AÇANLAR DÜŞÜNSÜN
Gündemin yoğunluğunda atlamışım. FETÖ’cüler Kenya’da Cambridge’in uluslararası dil sınavı sorularını çalmışlar. Cambridge de FETÖ’cü okulun öğrencilerinin tüm sınav sonuçlarını iptal etmiş.
Huylu huyundan vazgeçmez.
Türkiye’den tasfiye edilen bu çeteye kucak açan ülkeler başlarına nasıl bir bela aldıklarını hâlâ anlamış değiller.
***
KARAMSARLAR OKUSUN
Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Netanyahu hakkında verdiği yakalama kararına sevindik diye yine çokbilmişlerden “aymaz” yaftası yedik. Dün İngiltere’den İsveç’e, Norveç’ten Kanada’ya, İspanya’dan Güney Afrika’ya kadar pek çok ülke “Netanyahu gelirse tutuklarız” dedi.
Az şey mi?
Karamsarlığı anlarız da ABD’ye, İsrail’e çöken yapının asla yara almayacağını savunmaktan başka işiniz yok mu sizin?