HANDE ATILGAN/ANKARA – Suriye’nin kuzeyinde İdlib bölgesinde başlayan HTŞ ile rejim arasında başlayıp Halep’e kadar ilerleyen yoğun çatışmalar, Suriye’nin sınır bütünlüğü ve terör örgütlerinin hakimiyet alanı gibi konularda soru işaretlerini büyütürken, Milliyet sahada mevcut ve olası gelişmelerin Türkiye’ye etkilerini konunun uzmanlarına sordu. Bölgede çok aktörlü bir yapı olduğuna dikkat çeken uzmanlar, gelişmelerin seyri ve Türkiye açısından ortaya koyacağı tablo açısından ABD-Rusya ve Şam rejiminin tutumunun belirleyeceği olacağına işaret ettiler.

Ümran Stratejik Araştırmalar Merkezinde Türkçe Araştırmaları Direktörü Ömer Özkızılcık, Şam rejiminin bölgedeki pozisyonunu zaman kazanma amacıyla YPG’ye bırakarak çekilme eğiliminin sürpriz olmadığını belirtti. Rejimin tampon bölge oluşturma ihtiyacı olduğunu ifade eden Özkızılcık, çatışmaların orta ve uzun vadede genişleyebileceğini söyledi. Astana Mutabakatı ilkelerinin geleceğinin de ABD-Rusya arasındaki bir uzlaşıya bağlı olduğunu savunan Özkızılcık, Halep’in muhaliflerde kalması durumunda Türkiye’den Suriye’ye yönelik de ciddi bir geri göç potansiyeli oluştuğunu öne sürdü.

Gaziantep Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi öğretim üyesi Doç. Dr. Ali Fuat Gökçe, Halep’te çok aktörlü bir yapının ayakta kalabileceğini belirterek, ABD’nin belirleyici güç olduğuna dikkat çekti. Son çatışmalarla Türkiye’nin sınır ötesinde ortaya koyduğu askeri varlığın kazanımlarının hedef alınabileceğini savunan Gökçe, “Türkiye, Halep’in terör örgütlerinin eline geçmesini istemeyecektir. SMO’dan daha önce ayrılan üç grup var, onlar bu olaylarda yer almıyor. Türkiye bölgeyi özellikle Tel Rıfat odaklı olarak izlemeye devam ediyor” dedi. Gökçe, Rusya’daki haberlerle ilgili ise, “Rusya’da HTŞ’nin bu saldırıları Türkiye desteği ile yaptığına dair algı var, bunun düzeltilmesi gerekir” dedi. Suriye için hareketliliğin daha çok başkent Şam’a doğu olduğunu belirten Gökçe, “Türkiye’ye göçe dair bir emare yok” dedi.

Uluslararası İlişkiler uzmanı Prof. Dr. Serhat Erkmen de, sosyal medya hesabından yaptığı değerlendirmede, “HTŞ’nin asıl ilerlemesi güneye doğru. Hama’ya doğru tüm kritik bölgeleri alıyor. Rejimin askeri gücünün çöküşü herkesi harekete geçirdi. HTŞ kontrol alanını ikiye katladı. PYD, Şam’ın boşalttığı yeri dolduruyor. SMO bölgesini genişletmeye başladı. Sonunda ya HTŞ-YPG kavgası göreceğiz ya da Şam’ın kontrol alanını paylaşacaklar” dedi.