Çatalhöyük, ilk kez 1960’lı yıllarda arkeolog James Mellaart tarafından keşfedilmiş ve kazı çalışmalarına başlanmıştır. 

Arkeolojik kazılar, bölgenin tarih öncesi yerleşimlerinin, ilk şehirleşme ve toplu yaşam izlerini barındırdığını gösteriyor. Dünyanın ilk şehri olarak kabul edilen yer Mezopotamya’da yer alan Çatalhöyük, günümüz Türkiye’sinin Orta Anadolu Bölgesi’nde, Konya ilinin 20 kilometre güneydoğusunda yer alır ve MÖ 7500-5700 civarına tarihlenir. 

Çatalhöyük, tarih öncesi dönemin en büyük yerleşim alanlarından biri olup, ilk yerleşik hayatı ve büyük yerleşim alanlarını ortaya koyan bir örnek olarak öne çıkar.

Dünyanın toplam nüfusu 5 milyonun altında iken, bu küçük topluluklardan biri yerleşik düzene geçerek 1400 yıl boyunca aynı bölgede yaşamını sürdürüyor. Uygarlık tarihinin pek çok önemli ilkine tanıklık eden bu yerleşim, Neolitik Çağ’ın, yani Taş Çağı’nın sonlarına doğru, dönemin en kalabalık yerleşim yeri olarak dikkat çekiyor. Burada, tarih öncesi dönemin izleriyle önemli kültürel gelişmelerin temelleri atılıyor: Çatalhöyük.