ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşı giderek kızışıyor.

Gümrük vergilerinin ardından Donald Trump’ın, kendisine yakınlaşmak isteyen ve ticaret anlaşması yapan ülkeleri Çin’e karşı yaptırımlara teşvik ettiği iddia edilmişti.

ABD ne kadar bu iddiaları yalanlasa da, İngiltere kısmen de olsa bu yönde adımlar atıyor.

İNGİLTERE ÇİN’E KARŞI SERT TAVIR ALDI

Geçmişte Çin’le ilişkilerde temkinli ve dengeleyici bir tutum sergileyen İngiltere, son dönemde Washington’a “aynı saftayız” mesajı verecek bir dizi hamle yaptı.

İngiltere Başbakanlığı, bu adımların “çalışan insanların çıkarına yönelik, sakin ve istikrarlı bir büyüme ve uluslararası ticaret stratejisi” çerçevesinde atıldığını belirtse de, Çin’e karşı yaklaşımda bariz bir değişim göze çarpıyor.

YENİ LİDER SÖZÜNÜ TUTAMADI

Temmuz 2024’te göreve gelen İşçi Partisi hükümeti, başlangıçta Çin’le ilişkileri yeniden canlandırma sözü verdi.

Politico’da yer alan habere göre, Ocak ayında Hazine Bakanı Rachel Reeves, Çin’le uzun süredir askıda olan Ekonomik ve Finansal Diyalog’u yeniden başlatarak “karşılıklı saygıya dayalı bir ilişki” kurulacağını söyledi. Başbakan Keir Starmer’ın Çin’e ziyaret planı gündeme geldi.

Ancak son dört ayda İngiltere’nin Çin’e yönelik adımları hızla sertleşti.

BRİTİSH STEEL KRİZİ

Çinli Jingye şirketi, İngiltere’nin son çalışan yüksek fırın tesisini kapatmakla tehdit edince hükümet müdahale etti. Parlamento olağanüstü toplandı, acil bir yasa ile şirketin kontrolü geri alındı. Sanayi Bakanı Jonathan Reynolds, artık Çinli şirketlere güvenin daha yüksek bir eşiğe tabi olacağını açıkladı.

GÜNEŞ PANELLERİ YASAĞI

Enerji Bakanı Ed Miliband, devlet destekli enerji projelerinde Çin’in Sincan bölgesinde üretildiği öne sürülen panellerin kullanılmasını yasakladı. Çin büyükelçiliği sert tepki gösterdi.

ÇİN MERKEZLİ ALIŞVERİŞ SİTELERİNE VERGİ İNCELEMESİ

Hazine Bakanı Reeves, Çinli e-ticaret devleri Shein ve Temu’nun düşük bedelli ürünleri gümrük vergisiz getirmesini sağlayan vergi boşluğunun gözden geçirileceğini duyurdu. Bu hamle, Trump döneminde ABD’de başlatılan benzer bir sürecin ardından geldi.

HONG KONG KRİZİ

Çin karşıtı görüşleriyle bilinen İngiliz milletvekili Wera Hobhouse’un Hong Kong’a girişi reddedilince, Londra yönetimi olayı “derin endişe verici” olarak nitelendirdi ve doğrudan Hong Kong valisiyle temasa geçti.

ÇİNLİ YATIRIMCILAR KRİTİK SEKTÖRLERDE DIŞLANABİLİR

İngiltere’nin yaklaşan “Çin denetimi” raporu ve yabancı etki kayıt sistemi kapsamına bazı Çin bağlantılı kuruluşların alınma ihtimali, Pekin-Londra hattındaki tansiyonu daha da artırabilir.

Ancak bu adımların, ABD’de yeniden başkan seçilen Trump yönetimiyle uyum sinyali olarak değerlendirileceği belirtiliyor. Özellikle İngiltere’nin savunma sanayisinde ABD ile yakın iş birliği dikkate alındığında, Çinli yatırımcıların kritik sektörlerden dışlanması bu bağlamda önemli görülüyor.