Telefon güvenliği alarm veriyor! “Sonra Yaparım” diyen milyonlar riskte…
Yapılan araştırmalara göre akıllı telefon kullanıcılarının yaklaşık yüzde 45’i güncellemeyi yayınlandıktan sonra ortalama 7 gün erteliyor. Bu süre boyunca telefonlar, üreticinin ‘acil’ olarak yamalamaya çalıştığı güvenlik açıklarına tamamen açık halde kalıyor. Bazı kullanıcılar ise güncellemeyi haftalarca yapmadığını itiraf ediyor. Özellikle Android ekosisteminde parça parça dağıtılan güncellemeler nedeniyle bu gecikme daha da büyüyor.
NEDEN BU KADAR ÖNEMLI?
Güncellemelerin büyük kısmı, dışarıdan bakıldığında fark edilmeyen ama siber suçlular için altın değerinde olan güvenlik açıklarını kapatıyor. Telefon üreticileri her gün milyonlarca cihazdan toplanan hata raporlarını inceliyor ve kötü niyetli yazılımların en çok nereden saldırdığını tespit ediyor. Hazırlanan güvenlik yamaları, yeni ortaya çıkan virüslere karşı koruma sağlıyor, arka kapıları kapatıyor, kişisel verileri hedef alan zararlı kodları engelliyor ve telefonun hızını artırıyor.
KAPISI AÇIK EV GİBİ
Yani yayınlanan her güncelleme, aslında kullanıcıyı habersiz bir şekilde yaklaşan bir saldırıdan koruyan sessiz bir ‘siper’ görevi görüyor. Bu nedenle hacker’lar en çok güncelleme yapmayanları hedef alıyor. Siber saldırı raporları, hacker’ların özellikle eski yazılım kullanan cihazlara yöneldiğini gösteriyor. Çünkü yamalanmamış açıklar, saldırganlar için ‘kapısı açık bir ev’ kadar cazip bir ortam sunuyor.
TELEFON ELE GEÇİRİLİYOR
Güncelleme yapmayan telefonlarda kötü amaçlı yazılımlar çok daha hızlı yayılıyor, bankacılık uygulamaları daha kolay manipüle ediliyor, WhatsApp, SMS ve e-posta dahil tüm iletişim kanalları takip edilebiliyor, kamera ve mikrofon uzaktan aktif edilebiliyor. Özetle telefon tamamen ele geçirilebiliyor. Uzmanlara göre siber saldırıların büyük bölümü, yayınlanan güncelleme ile kapatılan açıkların yamalanmamış sürümlerde kalması nedeniyle gerçekleşiyor.
YAVAŞLAMADAN KORKMAYIN
Siber güvenlikte ‘sonra yaparım’ diye bir kavramın olmadığına dikkat çeken Bilgisayar Mühendisi ve Siber Güvenlik Uzmanı Elif Çoşkun, insanların genellikle güncelleme işleminin telefonlarını yavaşlatacağı veya beklenmedik sorunlar çıkaracağı yönünde yanlış bir algıya sahip olduğuna vurgu yaptı. Çoşkun, “Bazı büyük güncellemeler, özellikle eski cihazlarda, geçici olarak yavaşlamaya veya pil tüketiminin artmasına yol açabilir. Bu durum genellikle kısa sürede kendiliğinden düzelir” dedi. Çoşkun, buna karşı yapılacak işlemi ise şöyle anlattı:
GEREKTiĞiNDE SIFIRLAYIN
“Bu gibi durumlarda çözüm, güncellemeyi ertelemek yerine, yükleme sonrasında cihazı fabrika ayarlarına döndürüp ardından verileri yedekten geri kurarak (fotoğraf ve kişisel bilgileri geri yükleyerek) olası performans sorunlarını çözmektir. Kullanıcının göz ardı ettiği asıl risk, kısa süreli performans düşüşü değil, kalıcı veri hırsızlığıdır. Üreticiler bu güncellemeleri keyfi olarak değil, tespit edilmiş bir güvenlik deliğini kapatmak için yayımlıyor. Hele erteleme yapmışsanız, halka açık bir ağda asla bağlantı kurmayın. Şifreleriniz kolayca ele geçirilebilir.”
NASIL YAPILIR?
Güncelleme sırasında telefonun kapanmaması için şarjda olmasında fayda var. k Wi-Fi’ye bağlanın. Çünkü güncellemeler büyük boyutlu olabilir, mobil veri gereksiz tüketim yaratır. k Ayarlar menüsüne girin. iPhone: Ayarlar > Genel > Yazılım Güncelleme seçeneğinden işlemi başlatabilirsiniz. k Android ise Ayarlar > Sistem > Yazılım Güncelleme şeklinde ilerleyebilirsiniz. k İşlem bittikten sonra telefonun yeniden başlamasını bekleyin. k Yükleme tamamlandığında cihaz otomatik açılır ve yeni güvenlik yamaları aktif olur.