Tian Şan Dağları’nın eteklerinde, Kırgızistan-Kazakistan sınırına yakın konumdaki Issık Gölü, 700 metreye ulaşan derinliği ve tuzlu yapısıyla biliniyor. Araştırma ekibi, gölün kuzeybatı kıyısındaki 1 ila 4 metre derinlikte yer alan dört farklı batık alanı inceledi. Bu alanlar, Ortaçağ’da çoğunlukla Müslümanların yaşadığı Toru-Aygır adlı yerleşim yerine ait.

Kazı ekibinin başındaki arkeolog Valerii Kolçenko, “İncelediğimiz alan, İpek Yolu’nun önemli kesimlerinden birinde yer alan büyük bir şehir ya da ticaret merkezi. 15. yüzyılın başlarında meydana gelen büyük bir deprem sonucunda şehir göl sularına gömüldü. Bu trajedi, Pompei ile kıyaslanabilir” dedi.

Araştırmalar sırasında, fırınlanmış tuğlalarla inşa edilmiş yapılar, taş yıkıntılar, ahşap kirişler ve bir değirmen taşı içeren bir yapı bulundu. Bu buluntular, şehrin bir dönem tahıl öğütme işlevi gören bir değirmene sahip olduğunu gösteriyor. Ayrıca, dış süslemeleriyle dikkat çeken ve muhtemelen cami ya da medrese olan kamu yapılarının kalıntıları da gün yüzüne çıkarıldı.

Kazı alanlarından birinde, yaklaşık 6 hektarlık alana yayılmış bir Müslüman mezarlığı keşfedildi. Mezarlar Mecca yönüne dönük yerleştirilmişti; bu, İslamî defin uygulamalarına işaret ediyor. Arkeologlar, bu mezarlığın 13. yüzyıla ait olduğunu düşünüyor. 

Araştırmacılar, keşif sırasında çömlek parçaları ve büyükçe, sağlam bir su küpü olan “khum” buldu. Bu parça, gelecekteki bir keşif gezisinde su yüzüne çıkarılacak. Ayrıca, farklı bir alanda üç mezar ve kerpiç yapılar da tespit edildi. Araştırma kapsamında göl tabanından tortu örnekleri alınarak şehrin gelişim aşamaları hakkında daha fazla bilgi edinilmesi hedefleniyor.