Dünyada son dönemde artan ticaret politikalarındaki gerilim ve tarifeler nedeniyle küresel ticaret görünümü keskin şekilde kötüleşirken, küresel mal ticaret hacminin bu yıl yüzde 0,2 düşeceği öngörüldü.
GÜMRÜK VERGİLERİ DENGELERİ DEĞİŞTİRDİ
Dünya Ticaret Örgütü’nün (DTÖ), Küresel Ticaret Görünümü ve İstatistikleri raporu yayımlandı. DTÖ, bu yılın başında dünya ticaretindeki büyümenin bu yıl ve 2026’da büyümeye devam edeceğini ve mal ticaretinin küresel ekonomik büyümeyle paralel artacağını tahmin ederken, bu yıl ocaktan beri açıklanan geniş çaplı gümrük vergileri nedeniyle DTÖ ekonomistleri ticarete ilişkin güncel durumu yeniden değerlendirme ihtiyacı duydu.
Bu kapsamda, açıklanan karşılıklı gümrük tarifeleri sonrası 14 Nisan itibarıyla oluşan mevcut koşullarda DTÖ, dünya mal ticaret hacminin bu yıl yüzde 0,2 azalacağını öngördü. Bu oran, DTÖ’nün daha önce bu yıla ilişkin “düşük tarife” kapsamında açıkladığı mal ticaretinde yüzde 2,9’luk büyüme tahmininin de oldukça altında.
Rapora göre, ABD’nin karşılıklı tarifeleri 90 gün süreyle askıya alması ticaretteki daralmayı hafifletiyor ancak ticarete ilişkin aşağı yönlü riskler devam ediyor. Ticaretteki düşüşün, özellikle ihracatın yüzde 12,6 azalacağı tahmin edilen Kuzey Amerika’da daha sert olması bekleniyor.
DARALMA KESKİNLEŞEBİLİR
ABD tarafından açıklanan ve sonrasında 90 günlüğüne askıya alınan karşılıklı tarifelerin yeniden devreye sokulması ve ABD dışı ticari ilişkileri etkileyecek şekilde ticaret politikasına ilişkin belirsizliklerin artma ihtimali nedeniyle, küresel mal ticaret görünümüne yönelik riskler devam ediyor.
Rapora göre, gerçekleşmesi halinde, ABD’nin karşılıklı tarifelerinin bu yıl küresel mal ticaret hacmini yüzde 0,6 azaltabileceği tahmin edilirken, ticaret politikalarına yönelik belirsizliklerin yayılması durumunda bu daralma yüzde 0,8’i bulabilir. Karşılıklı tarifelerin devreye girmesi ve belirsizliğin yayılması ihtimallerinin birlikte gerçekleşmesi ise küresel mal ticaretinde bu yıl yüzde 1,5 daralmaya yol açabilir. Küresel ticaret hacminin 2026’da ise yüzde 2,5 büyüyeceği tahmin ediliyor.
TİCARİ GÖRÜNÜM BÖLGELER ARASINDA EŞİT DEĞİL
Dünya mal ticaret hacmi 2024’te yüzde 2,9 ve küresel ekonomi yüzde 2,8 büyürken, bu yıla ilişkin tahminler tersi bir eğilime işaret ediyor ve bu yıl son tarife önlemlerinin etkisinin bölgeler arasında da keskin farklılıklara yol açabileceği öngörülüyor.
Mevcut politika ortamında, Kuzey Amerika’nın bu yıl ihracatında yüzde 12,6 ve ithalatında yüzde 9,6’lık düşüş bekleniyor. Bölgenin performansı bu yıl dünya mal ticareti büyümesinden yüzde 1,7 puan eksilterek genel büyüme oranını negatife çevirecek.