Mısır’ın en ünlü firavunlarından olan Tutankhamun’un ölüm maskesi, tarihin en ikonik kalıntılarından biri olarak biliniyor. Ancak son araştırmalar, bu maskenin aslında genç firavun için yapılmamış olabileceğini ortaya koydu.
İngiltere’deki York Üniversitesi’nden bir ekip, maskede yer alan kulak deliklerinin maskenin yüksek statülü bir kadın ya da çocuk için tasarlandığına işaret ettiğini öne sürdü. Araştırmacılar, maskenin gerçek sahibinin Tutankhamun’un üvey annesi olabileceğini ve firavunun ani ölümü sonrası maskeye yüzünün işlendiğini düşünüyor.
MISIR GELENEĞİNE UYMAYAN DETAYLAR KEŞFEDİLDİ
Profesör Joann Fletcher, bu teoriyi doğrulamak için ölüm maskesinde kullanılan altını incelediklerini belirtti. Fletcher’a göre, maskenin yüz kısmında kullanılan altın, geri kalanından farklı bir materyale sahip. Fletcher, “Bu maske yetişkin bir erkek firavun için yapılmamış” diyerek araştırmalarının sonuçlarını açıkladı. Araştırma ekibi, 1922 yılında yapılan kazılardan elde edilen tarihi belgeleri yeniden inceleyerek Mısır geleneğine uymayan bazı detaylar fark etti.
Belgelere göre, maskenin kulaklarında delikler bulunuyor. Antik Mısır’da firavunlar küpe taksa da, bu deliklerin maskelere işlenmesi alışılmadık bir durum. Kulak delikleri, genellikle kraliçelere ya da çocuklara özel maskelerde bulunuyor. Fletcher, yeni bulguları bir belgeselde açıklayarak, bu maskenin Tutankhamun için özel olarak tasarlanmadığından emin olduğunu belirtti.
BU TEORİ İLK OLARAK 2015’TE ORTAYA ATILDI
Bu fikir aslında ilk olarak 2015 yılında Mısırbilimci Nicholas Reeves tarafından ortaya atılmıştı. Reeves, maskenin yüz kısmının Tutankhamun’un üvey annesi Kraliçe Nefertiti için yapılmış olabileceğini iddia etmişti. Ancak Nefertiti’nin mezarı hâlâ bulunamadı ve teoriler kanıtlanamamıştı.
Tutankhamun, sadece dokuz yaşında tahta çıkmış ve M.Ö. 1332-1323 yılları arasında hüküm sürmüştü. Ünlü İngiliz arkeolog Howard Carter, 1922 yılında Tutankhamun’un zengin mezarında bu ikonik maskeyi keşfetti. Mısır geleneğine göre, ölü maskeleri ölen kişinin ruhunun bedenine geri dönmesini sağlamak ve ahiret dünyasında ona rehberlik etmek amacıyla yapılırdı.
Tutankhamun’un maskesi yarı değerli taşlar ve renkli boncuklarla süslenmiş geniş bir kolye ve altın bir sakalla tamamlanmıştı. Profesör Fletcher, Carter’ın defin kayıtlarını tekrar incelediğinde, kulak deliklerinin özellikle dikkatini çekti. Fletcher, eski Mısır heykellerinde kulak deliği izlerinin yalnızca kraliçeler için ayrıldığını ve diğer firavun maskelerinde bu tür değişiklikler görülmediğini vurguladı.
DEFİN İŞLEMLERİ ACELE İLE YAPILMIŞ
Bu yeni bulgular, Tutankhamun’un defin işlemlerinin aceleyle yapıldığına işaret ediyor olabilir. Genç firavun, babası Akhenaten’in kız kardeşiyle olan evliliğinden doğduğu için çeşitli sağlık sorunlarıyla mücadele etmişti. Tutankhamun’un, çarpık ayak, damak yarığı, kemik hastalıkları ve skolyoz gibi rahatsızlıkları olduğu düşünülüyor.
Uzmanlar arasında genç firavunun öldürüldüğü ya da sağlık sorunlarının etkisiyle öldüğü yönünde tartışmalar devam ederken, mezar duvarlarında taze boya izleri bulundu. Boyanın kurumasına zaman kalmadan mezarın kapatıldığı anlaşıldı. Ayrıca, Tutankhamun’un gösterişli defin alanının beklenenden daha küçük olması, onun için daha büyük bir mezarın hazırlanmadığını düşündürüyor.
Profesör Fletcher, mezarın dekorasyonunda kullanılan boyaların henüz kuruyamadan kapatılmasının, Tutankhamun’un ölümüyle defin sürecinin aceleyle yapıldığının göstergesi olduğunu söyledi. Uzmanlara göre, Tutankhamun için ayrılan mezar aslında Ay isimli bir başka firavuna ait olabilir.