Suriye’de rejim karşıtı gruplar başkent Şam’a açılan stratejik önemdeki Humus ilinde, Rasten ve Telbise ilçelerini ele geçirdi. Suriye rejim güçleriyle 27 Kasım’dan bu yana çatışan ve Hama kent merkezinin kontrolünü ele geçiren Heyet Tahrir Şam’ın (HTŞ) başını çektiği rejim karşıtı gruplar, Humus ilinde ilerliyor. Rejim karşıtı gruplar, ilerlemeye devam ederek Humus’un kuzeyindeki dış mahallelerin 3 kilometre yakınına kadar sokuldu.
LAVROV GEÇİŞTİRDİ
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Amerikalı gazeteci Tucker Carlson ile bir röportaj yaptı. Dünyanın odağındaki sorulara yanıt aramak için şu ana kadar X’te milyonlarca görüntüleme alan röportajda Lavrov, Doha’da yapılacak görüşmeyi işaret ederek “Suriye’nin istikrarının bu görüşmeyle şekilleneceğine inanıyoruz” şeklinde konuştu. Ancak Suriye ile ilgili detaylara girmemesi dünya basınında hayal kırıklığı yarattı.
‘GEÇ SAATLERE KADAR ÇALIŞTI’
Rus gazete Izvestiya’nın haberine göre gazeteciler Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov’u uçakta konuyla ilgili soru yağmuruna tuttu. Kremlin Sözcüsüne “Rusya Devlet Başkanı Putin’in Lavrov’un röportajını izleyip izlemediği” soruldu. Peskov’un bu soruya cevabı ise “Başkan’ın röportajı izlemeye hiç vakti olmadı, tüm gece geç saatlere kadar çalıştı” şeklinde oldu.
BLOOMBERG: ESAD’I KURTARMAK İÇİN BİR PLANI YOK
Bloomberg’e göre; Kremlin’e yakın bir isme göre Rusya’nın Esad’ı kurtarmak için bir planı yok ve Suriye Devlet Başkanı’nın ordusu mevzilerini terk etmeye devam ettiği sürece de böyle bir planın ortaya çıkacağını düşünmüyor.
“SURİYE’DEN AYRILIN”
Rusya’nın Şam Büyükelçiliği, Suriye’de zorlaşan askeri ve siyasi durum nedeniyle Rus vatandaşlarının ülkeden ayrılma imkanına sahip olduğunu belirtti. Büyükelçiliğinin Telegram kanalından yapılan açıklamada, Suriye’deki durumun “zor” olduğu belirtildi.
Büyükelçilik ve konsolosluğun çalışmaya devam ettiği kaydedilen açıklamada, “Zorlaşan askeri ve siyasi durum nedeniyle Suriye’deki Rus vatandaşlarına mevcut havaalanları üzerinden ticari uçak seferleriyle ülkeden ayrılma imkanına sahip olduklarını anımsatırız.” ifadesine yer verildi.
SURİYE’DE KARTLAR YENİDEN DAĞITILIYOR
Siyaset Bilimci Doç. Dr. Hüseyin Alptekin, Suriye’de son yaşanan gelişmeler ışığında bölgedeki yeni dengeleri ele aldığı makalede “Esad’in seçenekleri azalıyor çünkü ordusu dağılıyor, üstelik çok ihtiyaç duyduğu Rus hava ve İran kara desteğinden de yoksun. ABD ve Rusya için ise Suriye artık yapılacaklar listesinin ilk sırasında yer almıyor” ifadelerini kullandı.
Alptekin’in “Rusya nasıl yaklaşıyor?” sorusuna cevabı ise şöyle:
Rusya da bölgede oldukça temkinli davranıyor. Ukrayna’da devam eden savaş, belki Ukrayna’ya kıyasla daha az olsa da Rus insan gücünü ve Rusya’nın ekonomisini yıpratıyor. Wagner’in etkin rolünün 2023’te bizzat Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından ortadan kaldırılmasıyla birlikte Moskova, birincil ilgi alanından uzaktaki çatışmalara müdahale etmek için gerekli güçten artık yoksun.
Rusya’nın Halep’i savunma konusundaki isteksizliğin üçüncü nedeni de Trump faktörüdür. Trump ikinci dönemi için yürüttüğü kampanya sırasında iki kritik dış politika hedefinin sinyalini verdi. Bu hedefler, İran’a azami baskı uygulamak ve Ukrayna’daki savaşı müzakere edilmiş bir çözümle sonlandırmaktır.
Putin belki de Trump’a çok hırslı görünmek istemiyor. Rusya için daha kötüsü, Trump’ın pek de hoşlanmadığı devlet dışı silahlı bir grup olan Hizbullah ve İran’la aynı kefeye konmak olur. Putin için ikilemli bir tablo söz konusu. Rusya’nın, Trump’la Ukrayna konusunda iyi bir anlaşmaya varmadan önce sınırlı savaş gücünü Trump’ın Suriye’deki düşmanlarına yardım etmeye harcamamak için yeterince sebebi var.
Ancak Rusya Akdeniz’e açılan en önemli kapısı olan Tartus deniz üssünü de kaybetmek istemiyor. Görünen o ki Rusya, isyancıların Tartus ve Şam’a ilerleyişini durdurmaya çalışacak ama Esad’i Halep’in başına geri getirmeye hevesli olmayacak. Putin, İran’la fazla koordinasyon kurmadan deniz üssünü güvende tutmayı başarabildiği sürece, büyük resimde kazanan el olduğunu düşünüyor.