Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in gençlere sigara hesabı üzerinden “birikim dersi” vermesi akıllara “çerez parasını” getirdi. Kamuda tasarruf paketleri açıklayıp, tasarruf genelgeleri yayınlayan Şimşek, gençlere sigara içmeyin tavsiyesinde bulundu ve “Bir paket sigara 75 lira, günlük bir paket sigara içiyorsanız, yıllık maliyeti 27 bin 375 lira. Bunu bir yıl içmeyip parasını 5 yıllığına bankaya koysanız bugünkü getiriler üzerinden 147 bin lira’’ dedi.

Oysa, kendisi son model Mercedes makam aracına binen Şimşek, 2015 yılında kamudaki araç saltanatını eleştirenlere, “Çerez parası değil” karşılığını vermişti. Şimşek’in ‘çerez parası’ olarak ifade ettiği tutar ise 2014 yılında Türkiye’deki bütün araçların satın alınması, kiralanması, bakımı, onarımı ve yakıtı için harcanan 3 milyar 300 milyon lira idi. Biz de, vatandaşın ‘üç kuruşu’ için birikim hesabı yapan Şimşek’in ‘3.3 milyar liralık ‘ çerez parasının’ birikim hesabını yaptık.

ÇEREZ PARASI BİLE DEĞİL

Şimşek’in çerez parası ile 2014’te 164 liradan 20.1 milyon adet çeyrek altın alınabiliyordu. Bugün bu çeyrek altınlar 4.947 liradan yaklaşık 99.5 milyar lira ediyor. Aynı hesabı 2014’te 2.20 lira olan dolar kuru üzerinden yaptığımızda ise 3.3 milyar lira dolara çevrildiğinde 1.5 milyar dolar ediyordu.

Bugün 1.5 milyar dolar 34.80 liralık kur ile 52.2 milyar lira ediyor. Benzer hesabı Şimşek’in gençlere tavsiye ettiği gibi bankaya koyduğumuzda ise ‘çerez parası’nın 11 yılda 8 katına çıktığı görülüyor. 2014’te mevduata yatırılan 3.3 milyar TL, kazanılan faiz anaparaya çevirip her yıl yeniden yatırıldığı hesaplandığında, 11 yılda yaklaşık 26.4 milyar TL’ye çıkmış olacaktı. Şimşek, şunları söylemişti:

‘’Taş çatlasa 2 bin genel müdür var. Hadi 40 müsteşar ve 100 müsteşar yardımcısı olsa abartıyorum, 26 bakan bunların hepsini toplasanız Türkiye’nin milli gelirinde, bütçesinde çerez parası değil. Bakın 2014 yılında Türkiye’deki bütün araçların satın alınması, kiralanması, bakımı, onarımı ve yakıtı 3 milyar 300 milyon liradır.”

Enflasyon 5 yıl daha yüksek mi kalacak? 

Mehmet Şimşek’in gençlere verdiği yatırım önerisine ekonomistlerden de farklı tepkiler geldi. Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu, “Eyvah! Demek ki enflasyon 5 yıl daha yüksek kalacak, faiz oranları yüksek seyredecek ki bu para kazanılabilsin!” şeklinde yorum yaparken, Ekonomist İris Cibre de “Sn. Bakan, sigaranın 75 TL olduğu düşüncesiyle,5 yıl ortalama basit faizin yüzde 34.2, aylık ortalama yüzde 2.85 olmasını mı bekliyor ki?” mesajını paylaştı.

Ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez ise “2023 yılında devletin sigara satışından elde ettiği vergi 126 milyar TL. Devlet, bu vergiyi sigaradan alamayınca başka şekilde alır ve dolayısıyla sigarayı bırakan vatandaş o parayı biriktiremez” yorumunu yaptı.