DIŞ HABERLER SERVİSİ – Suriye’de Esad rejiminin düşmesinin ardından devrik liderin Rusya’ya sığınmasının ardından bölgedeki Rus üsleri ve askerlerinin akıbeti ülkeden gelen yeni uydu görüntüleriyle dünya gündeminin merkezine oturdu. 

Maxar Technologies tarafından 13 Aralık 2024’te yayımlanan uydu görüntüsünde, Suriye’nin batısındaki Lazkiye ilindeki Rus Hmeymim Hava Üssü’nde ekipman yüklemeye hazırlanan bir Antonov An-124 ağır nakliye uçağı görülüyor. Rusya’ya ait Tarsus üssünde de hareketlilik var.

Ajanslar ülkedeki Rus askerlerinin bir kısmının üslere çekildiğini görüntülerken ABD merkezli savunma düşünce kuruluşları olan Savaş Çalışmaları Enstitüsü (ISW) ve Kritik Tehdit Projesi’nin (CTP) en az dört Rus çıkarma gemisi ve kargo gemisinin Rusya’daki limanlardan ayrıldığını ve Rusya’nın bir deniz üssünün bulunduğu Suriye’nin Tartus Limanı’na doğru yola çıktığını söyledi. Ancak gemilerin Suriye’ye ulaşması birkaç hafta sürecek.

Bölgede kısmi bir çekilme mi tümden bir çekilme mi olacağı konusunda ise çeşitli kaynaklardan farklı görüşler var.

Antonov An-124 ağır nakliye uçağı/Lazkiye. Uydu görüntüsü: AFP

‘GÖRÜŞMELER SÜRÜYOR’

ABD merkezli düşünce enstitüleri ISW/CTP’ye göre bölgedeki kaynaklar, Rusya’nın Suriye içindeki güçleri için yalnızca “geçici” güvenlik garantileri sağladığını bildirirken, Suriye’nin yeni yönetimiyle Rus varlığının devamı için görüşmelerin sürdüğü bildiriliyor.

Kaynaklar ayrıca en az dört Rus çıkarma gemisi ve kargo gemisinin Rusya’daki limanlardan ayrıldığını ve Rusya’nın bir deniz üssünün bulunduğu Suriye’nin Tartus Limanı’na doğru yola çıktığını söyledi. Ancak gemilerin Suriye’ye ulaşması birkaç hafta sürecek.

ISW/CTP raporunda, “Rusya’nın Suriye’deki iki ana üssünden kuvvetlerini tahliye etmesi muhtemel. Bu arada, yeni Suriye yetkilileriyle müzakereler devam ediyor. Bu müzakerelerin sonucu ve Rusya’nın üslerdeki uzun vadeli varlığı henüz belirsiz” ifadeleri yer alıyor.

Öte yandan Bloomberg’e konuşan ve “konunun kritik olması nedeniyle” isim vermeyen yetkililer “Rus güçlerinin Tartus’taki deniz limanında ve Hmeymim’deki hava üssünde kalması için görüşmeler yapılıyor” ifadelerini kullandı.

Kaynaklar Bloomberg’e ayrıca “Görüşmeler sürüyor ancak bunun garanti altına alınacağı da net değil. Temaslar Rusya’nın güçlerini bir kısmının kalmasına da yol açabilir, aksine de” şeklinde konuştu.

Tarsus limanından uydu görüntüleri. Maxar/AFP

‘RUSYA İÇİN BÜYÜK BİR ÇEKİLME’

CNN gelişmeler üzerine ABD yayınına Suriye’den Rusya kargo uçaklarının tahliyesine ilişkin gelen yeni görüntüler üzerine Emekli General Mark Hertling’i canlı yayına bağladı.

Hertling gelişmelerle ilgili “Rusya mühimmatlarını ve birliklerini tahliye ediyor gibi görülüyor. Bunu birçok açık kaynak ve uydu görüntülerinden anlıyoruz. Bu Rusya için büyük bir geri çekilme” ifadelerini kullandı.

 

RUS KUVVETLERİ SURİYE’DEN ÇEKİLİYOR MU?

milliyet.com.tr’nin dünkü canlı bloğunda Rus Hava Kuvvetleri’ne ait bir Kamov Ka-52 Alligator askeri saldırı helikopteri, 12 Aralık 2024’te Suriye’nin kuzeydoğusundaki Kamışlı Havaalanı’ndaki Rus hava üssünde diğer kamyonlar ve araçlarla birlikte görüntülendiği belirtilmişti.

AFP görüntüleri “Rus askerleri, Kamışlı’da bir mevziyi tahliyeye hazırlanırken askeri kamyonetlerin yanında duruyor” notuyla servis etmişti.

5 İLA 10 BİN ASKER

Rusya ordusu resmi olarak 2015 yılında imzaladığı askeri yardım anlaşmasından beri Suriye’de resmi olarak bulunuyor. Rus kuvvetleri, o tarihten beri rejime destek verdi.

Moskova, rejim ordusuna büyük çaplı silah tedarikinin yanı sıra, 2015 yılında Suriye’ye dönemsel olarak on binlerce asker gönderdi. Batılı analistler Esad rejimi düşmeden önce Rus Hava Kuvvetleri’nin uçuş ve teknik personeli ile Tartus’taki savaş gemilerinin mürettebatı dahil olmak üzere beş ila on bin arasında Rus askeri bulunuyor.

Öte yandan Ukrayna basını “Rusya’nın Suriye’den kaçışı” başlıkları attı.