Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, 2023 yılının Ekim ayında kısa vadeli dış borç stoku, 2023 yıl sonuna kıyasla yüzde 2,3 oranında bir artış göstererek 180,1 milyar dolara ulaşmış durumda.
Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 20,1 artarak 82,2 milyar dolar olurken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 1,5 azalarak 60,4 milyar dolara düştü.
BANKALARIN YURT DIŞINDAN KULLANDIKLARI KISA VADELİ KREDİLER
Türkiye’nin ekonomi politikaları, finansal istikrar ve döviz piyasalarındaki gelişmeler hakkında daha geniş bir analiz yapılmasına olanak tanıyan bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2023 sonuna göre yüzde 81,7 artarak 22,8 milyar dolara çıktı. Banka hariç yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı yüzde 2 azalarak 19,6 milyar dolara inerken, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatı ise yüzde 9 düşüşle 18,8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Yurt dışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları geçen yıl sonuna göre yüzde 38,2 artışla 20,9 milyar dolara yükseldi.
İTHALAT BORÇLARI
Diğer sektörler altında yer alan ithalat borçları, 2023 yıl sonuna göre yüzde 2,8 azalarak 52,8 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
ÖZEL SEKTÖRÜN KISA VADELİ DIŞ BORCU 102,8 MİLYAR DOLAR
Borçlu bazlı incelendiğinde kamu sektörünün kısa vadeli borcu 2023 yıl sonuna göre yüzde 15,5 artarak 39,8 milyar dolara çıkarken, özel sektörün kısa vadeli dış borcu yüzde 7,9 yükselerek 102,8 milyar dolar oldu.
Bu dönemde, özel alacaklılar başlığı altındaki parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçlar yıl sonuna göre yüzde 0,5 artarak 96 milyar dolar, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar yüzde 1,8 azalarak 77,1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
2023 sonunda 1,7 milyar dolar olan kısa vadeli tahvil ihraçları, 2024 Ekim sonu itibarıyla 6,9 milyar dolar, resmi alacaklılara olan kısa vadeli borçlar 47 milyon dolar oldu.
KISA VADELİ DIŞ BORÇ STOKU
Kısa vadeli dış borç stokunun döviz kompozisyonuna bakıldığında, yüzde 47,3’ü dolar, yüzde 21,2’si euro, yüzde 16,4’ü TL ve yüzde 15,1’i diğer döviz cinslerinden oluştu.
Aynı dönemde, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku, 236,1 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Söz konusu stokun 22,9 milyar dolarlık kısmını, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışı şubeleri ile iştiraklere olan borçları oluşturdu.
BORÇLU BAZINDA DEĞERLENDİRME
Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde kamu sektörünün yüzde 23,4, Merkez Bankasının yüzde 15,9, özel sektörün ise yüzde 60,7 paya sahip olduğu görüldü.