Ruh hali ve stres yönetimi: Uyku, serotonin ve dopamin gibi ruh halini düzenleyen nörotransmitterlerin dengede kalmasına yardımcı olur. Uykusuzluk anksiyete, depresyon ve öfke kontrolü problemlerini tetikleyebilir.
Hormon dengesi ve performans: Uykunun büyüme hormonu (GH) ve testosteron gibi performans ve yenilenme açısından kritik hormonların salgılanmasında belirleyici olduğunu belirten Dr. Karaca, “Uyku eksikliği refleksleri yavaşlatır, odaklanmayı bozar ve karar verme hızını düşürür” ifadesini kullanıyor.
6 adımda uyku hijyeni
1-Düzenli uyku saati oluşturun: Her gün aynı saatte yatıp kalkmak, biyolojik saatinizi dengeler ve uyku kalitesini artırır.
2-Ekran detoksu yapın: Yatmadan 1–2 saat önce ekranlardan gelen mavi ışıktan uzak durun. Gerekirse telefon ve bilgisayarda “night shift / mavi ışık filtresi” kullanın.
3-Uyku ortamını optimize edin: Karanlık, sessiz ve serin bir oda derin uykuyu destekler. Işık kirliliğini azaltmak ve ortam sıcaklığını düşürmek uykunun kalitesini artırır.
4-Beslenme ve kafeini yönetin: Akşam saatlerinde ağır yemeklerden kaçının. Kafein tüketimini özellikle 14.00’ten sonra sınırlayın; çünkü kafein vücutta 6–8 saat etkisini sürdürür.
5-Stresi yatıştırın, gevşeme rutini oluşturun: Meditasyon, nefes egzersizi, hafif yoga veya esneme hareketleri uykuya geçişi kolaylaştırır. Ancak bu aktiviteleri yatmadan en az 2 saat önce tamamlamaya özen gösterin.
6-Uykuyu öncelik haline getirin: “Az uyuyup çok çalışmak” yerine “iyi uyuyup verimli çalışmak” yaklaşımını benimseyin. Dinlendirici bir uyku, zihinsel performansı ve günlük enerjiyi doğrudan etkiler.