Cem YILDIRIM

Türkiye’de kadınlar Avrupalı hemcinslerinden uzun yıllar önce seçme ve seçilme hakkı elde etti. Cumhuriyetin ilanı ile birlikte Türk kadını çok önemli siyasi, hukuki ve sosyal haklar elde etti. Bu gelişme, çağdaş medeniyet seviyesine ulaşmak için kadın ve erkeğin eşit yurttaş olması gerektiğine inanan Ulu Önder Atatürk sayesinde yaşandı.

İLK SEÇİMDE 17 VEKİL

Türkiye’de kadınlar Atatürk sayesinde bugün siyasal anlamda vatandaş oldu. Kadınlara 1930 yılında önce belediye seçimlerine katılma, sonra da köylerde muhtar olma hakkı tanındı.

5 Aralık 1934’te de anayasa ve seçim kanunu değişti, kadınlar milletvekili seçme ve seçilme hakkı elde etti. Kadınlarımızın katıldığı ilk genel seçim olan 8 Şubat 1935 yılında  17 kadın milletvekili seçildi.

Avrupa’nın medeni ülkeleri Fransa ve İtalya kadınlara bu hakkı Atatürk’ün öngörüsünden 16 yıl sonra, İsviçre ise tam 41 yıl sonra tanıdı. Türkiye’de kadınların karar mekanizmalarına ve siyasal hayata etkin katılımı konusunda yapılan yasal değişiklikler, birçok Avrupa ülkesinden uzun yıllar önce gerçekleşti.

Bu yıl 569 kadını koruyamadık

Günümüzde ise kadınlarla ilgili olumsuz durumlar yaşanıyor. İstanbul Sözleşmesi’nden bir gecede çıkıldı, kadına şiddet artarak devam ediyor, kadın cinayetleri de engellenemiyor. İktidar 2025 yılını “Aile Yılı” ilan ederken kadın cinayetleri rekor seviyeye ulaştı. Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun verilerine göre, Kasım 2024 yılı ile Kasım 2025 arasında 282 kadın cinayeti ve 287 şüpheli kadın ölümü meydana geldi. Şüpheli kadın ölümleri cinayet sayısını geçti. Şiddet mağduru kadınların acil durumlarda emniyete ulaşmasını sağlayan KADES bugüne kadar 8 milyon 900 bin 990 kez indirildi.