Türk Radyoloji Derneği’nin, (TRD) 45. Ulusal Radyoloji Kongresi’nde (TÜRKRAD -2024) TRD Yönetim Kurulu Üyesi ve Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Uzmanı Prof. Dr. Nermin Tunçbilek ile bir araya geldim.
ERKEN TANI ÖNEMLİ
Ülkemizde de tüm dünyada olduğu gibi kanser tarama programları uygulandığını belirten Prof. Dr. Tunçbilek, şöyle dedi: “Tarama programlarından en dikkat çekici olan meme kanseri, maalesef her 8 kadının 1’inde görülmektedir. Tanı alan her 43 kadının 1’inin kaybıyla sonuçlanmaktadır. 2024’te 310 bin 720 kadın ve 2 bin 800 erkeğin meme kanseri tanısı alacağı öngörülmüştür.
2022’de ise dünyada meme kanserinden 670 bin ölüm vakası bildirilmiştir. Buna karşın düzenli kontrol ve erken tanı ile meme kanserinden ölüm oranı yüzde 44 azalma göstermiştir. Yüksek sıklıkta görülmesine karşın meme kanseri erken teşhis edildiğinde yüzde 100 tedavi edilebilen bir hastalıktır. Erken teşhis için düzenli mamografik kontrol yapılması bu hastalıkla mücadelede kritik bir öneme sahiptir.” Mamografik incelemenin, meme dokusu yoğun olgularda kanserin saptanmasını güçleştirebildiğini söyleyen Prof. Dr. Tunçbilek, şunlara dikkat çekti: “Bu nedenle, yoğun meme dokusuna sahip bireylerde ek görüntüleme yöntemlerinin kullanılması gerekir. Yoğun meme dokusuna sahip kadınlarda mamografik görüntülemeye ilaveten ultrasonografi ve MR gibi ek görüntüleme yöntemlerinin yapılması önerilmektedir.”
SİGARA İÇENE HER YIL AKCİĞER TOMOGRAFİSİ ÖNERİSİ
AKCİĞER kanserinin erken tanısı ve tedavisinde, radyolojik görüntülemenin hasta yönetiminde önemli bir rol oynadığının da altını çizen Prof. Dr. Tunçbilek, “Akciğer kanserinde erken teşhis yüzde 77 oranında hayat kurtarır. 55-74 yaş arasında 30 yıldır günde 1 paket sigara içen, halen aktif içici veya 15 yıldan daha kısa süre önce bırakmış olan kişilerde her yıl düşük doz akciğer tomografisi çekilmesi önerilmektedir” dedi.
GÜNDE 4 SİGARADA BİLE KANSER RİSKİ FAZLA
EN sık görülen kanser tipi olan akciğer kanseri etiyolojisinde sigaranın rol aldığını belirten Prof. Dr. Tunçbilek, şöyle dedi: “Günde 10 veya daha az sigara içenlerde akciğer kanser riski 20 kat, günde 4’ten az sigara içenlerde bile 5 kat artıyor. Alternatif tütün ürünlerinden elektronik sigaranın; sadece sigara içenlere göre akciğer kanseri riskini 4 kat arttırdığı literatürde bildirilmiştir.
YÜKSEK DOĞRULUKTA TANI
KANSER riski yüksek olgularda, düşük dozlarla görüntüleme yöntemleri ile yüksek doğrulukla tanı sağlanabildiğini belirten Prof. Dr. Tunçbilek, “Kanserden korkmamalı, geç kalmaktan korkmalı ve ‘bana olmaz’ dememeli. Radyolojik kontroller zamanında yaptırılmalı. Radyoloji, tanı ve tedavi yönetiminde kullanılmasının yanı sıra seçilmiş olgularda minimal invaziv lokal tedavilerle artık hasta tedavisinde de yerini almıştır. Değerlendirmeler radyoloji uzmanı tarafından gerçekleştirilmelidir” dedi.