HIV(Human Immmunodeficiency Virus), insan bağışıklık hücrelerine nüfuz ederek bağışıklık sistemini zayıflatan bir hastalıktır.

Bu hastalığın son basamağı olan AIDS ise, HIV enfeksiyonunun ölümcül etkilere sahip son basamağıdır.

Dünyada yaklaşık 39 milyon kişi bu hastalıkla mücadele ediyor.

Virüsün sebep olduğu enfeksiyon nedeniyle hayatlarının kalitesi düşen hastaların yüzünü güldürecek bir gelişme yaşandı.

ENFEKSİYONU NEREDEYSE BİTİRİYOR

Uzmanlar tarafından geliştirilen Lenacapavir isimli ilaç, HIV’nin neden olduğu enfeksiyonları neredeyse yüzde yüz bitirmeyi vaadediyor.

“Bulmacanın eksik parçası” olarak nitelendirilen Lenacapavir, testlerde kadınlarda yüz 100 başarı yakalarken, erkek hastalarda enfeksiyonu yüzde 96 oranında önledi.

HIV’NİN YÜKSEK OLDUĞU ÜLKELERDE ÜCRETSİZ OLACAK

İlaç üreticisi Gilead, HIV oranlarının yüksek olduğu çoğunluğu Afrika, Güneydoğu Asya ve Karayipler olmak üzere 120 yoksul ülkede ucuz, jenerik versiyonların satışına izin vereceğini duyurdu.

40 BİN DOLARDAN SATILACAK

Yılda iki kez yapılması gereken bu aşının AIDS’i tamamen bitirmesi öngörülüyor.

İlacın resmi fiyatı 40 bin dolar açıkladı.

LENACAPAVİR NEDİR

Retro virüsleri yok etme kapasitesine sahip, yani antiretroviral bir ilaç olan Lenacapavir, HIV virüsünün engellenmesinin yanı sıra HIV virüsünün bulaşmasının ardından yapılan tedavilerde neredeyse yüzde yüz etkililik oranına sahip. Öte yandan ilacın hastaya yılda yalnızca iki kez enjekte edilmesi yetiyor. Örneğin Lenacapavir’e alternatif olarak görülebilecek Cabotegravir (CAB) ilacının 1 ila 2 ay arasında periyotlarla enjekte edilmesi gerekiyor. HIV tedavisinde kullanılan bir diğer ilaç olan Truvada’nın ise, hap formunda her gün alınması gerekiyor.

Araştırmalarını Heidelberg Küresel Sağlık Enstitüsü’nde sürdüren Astrid Berner-Rodoreda, yeni bir ilaç olan Lenacapavir’in özellikle de AIDS’in tabulaştırıldığı aile çevresi ve sosyal ortamlarda hayatı kolaylaştırma potansiyeline sahip olduğunun altını çiziyor. Her gün hap alma zorunluluğunun birçok insan için sorun yaratabileceğine dikkat çeken Berner-Rodoreda, özellikle de virüsü kapan genç kadın ve kız çocuklarının, sorunlarına yılda yalnızca iki kez iğne olarak çözüm üretebileceğini ifade ediyor. Birleşmiş Milletler HIV/AIDS Ortak Programı’na (UNAIDS) göre, kadınlar ve kız çocuklarında HIV insidansı hâlâ olağanüstü yüksek seviyelerde seyrediyor.

NE ZAMAN SATIŞA ÇIKACAK

İlaç şirketi Gilead’ın gelecek vaat eden ilacının, HIV hastalarının tedavisinde kullanımına hâlihazırda Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde onay verildi. Ancak ilacı eczaneden satın almak henüz mümkün değil. İlacın satışa sunulabilmesi için önce üretici şirket, antiviral temas öncesi profilaksi (TÖP) için onay çıkmasını bekliyor. Onayın yakında çıkması bekleniyor.

Tüm umutlara rağmen, Lenacapavir’in AIDS ile onlarca yıldır süren mücadelede dönüm noktası olup olamayacağı sorusu, hâlâ belirsizliğini koruyor. Çünkü ilacın çığır açabilmesi için, hastalara yaygın biçimde enjekte edilmesi gerekiyor. Bunun sağlanması için de ilacın ödenebilir bir fiyata sahip olması şart.

FİYATI NE OLACAK

Almanya merkezli gazete Deutsche Welle haberine göre, ABD merkezli şirket Gilead, ilaç için hasta başına en az 40 bin ABD Doları ödenmesini zorunlu kılıyor.

Diğer ilaçlarla karşılaştırıldığında, bu, son derece pahalı. Diğer HIV ilaçları, yılda ortalama 650-750 dolara mal oluyor.

İLAÇ NASIL ÇALIŞIYOR

Bir çeşit “kapsid inhibitörü” olan Lenacapavir maddesi, HIV genomunun koni şeklindeki protein çeperinin işlevselliğini baltalayıp virüsün çoğalmasını engelleme kabiliyetine sahip. Bu, diğer antiretroviral maddelerin çoğunluğunun aksine, HIV virüsünün çok çeşitli evrelerinde gerçekleşebiliyor.